LĐO - Bộ Công Thương vừa trình Chính phủ xem xét dự thảo Nghị định về độc quyền thương mại nhà nước, trong đó đề xuất 20 lĩnh vực kinh doanh thương mại mà chỉ Nhà nước được phép làm, tư nhân không được làm.
Những quy định của dự thảo Nghị định này hạn chế quyền tự do kinh doanh của người dân.
Nhiều chuyên gia cho rằng Nghị định trái Hiến pháp, cụ thể là Hiến pháp năm 2013 quy định người dân có quyền tự do kinh doanh trong lĩnh vực luật không cấm. Như vậy, chỉ có luật mới đặt ra quy định cấm, còn nghị định và các văn bản dưới luật khác thì không. Chỉ xét về yếu tố này, dự thảo Nghị định trên của Bộ Công Thương là không phù hợp với Hiến pháp.
Xét về nội dung, một số trong danh mục 20 loại hàng hóa, dịch vụ thuộc độc quyền nhà nước thể hiện tư duy lạc hậu, đi ngược lại sự tiến bộ, sự phát triển. Tại sao tư nhân không có quyền sản xuất vàng miếng, xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu, tại sao tư nhân không được phát hành tem bưu chính, tại sao tư nhân không được phát hành xổ số kiến thiết? Tại sao không cho tư nhân cung ứng dịch vụ công ích trong hoạt động phát hành báo chí?
Tương tự, tư nhân có thể tham gia quản lý khai thác công trình thủy lợi, thủy nông, tư nhân hoàn toàn có thể hợp đồng may áo quần, sản xuất giày mũ cho quân đội, công an. Khi có nhiều doanh nghiệp tham gia cạnh tranh, giá thành hàng hóa chắc chắn giảm, độc quyền nhà nước hoàn toàn không có lợi.
Về quy định Nhà nước độc quyền quản lý, khai thác hệ thống kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị do Nhà nước đầu tư cũng hết sức vô lý. Tư nhân có thể hợp tác khai thác, đóng các loại thuế và phí. Nhà nước nên tạo điều kiện tối đa để cho tư nhân kinh doanh, còn dân có tham gia hay không đó là quyền của dân. Hiện nay tư nhân chưa khai thác kinh doanh lĩnh vực đường sắt là vì đầu tư lớn, không có hiệu quả nên không lựa chọn. Điều này khác với việc quy định độc quyền nhà nước. Bởi vì khi quy định độc quyền nhà nước là đóng cửa hoàn toàn với tư nhân. Hãy nhìn sang hàng không mà xem, nếu như quy định độc quyền nhà nước thì ngành hàng không có phát triển được như ngày hôm nay hay không?
Tư nhân có thể tham gia kinh doanh càng nhiều lĩnh vực càng tốt, việc của Nhà nước là quản lý, giám sát. Còn độc quyền thương mại nhà nước, nhưng không quản lý tốt, thì hậu quả khôn lường.
Kiến tạo hay cản trở là từ những quy định này đây chứ không ở đâu xa.
