RFI - Ngày 10/10/2017, một tầu khu trục của Hải Quân Mỹ đã tiền gần quần đảo Hoàng Sa, hiện bị Trung Quốc chiếm đóng, tại vùng Biển Đông. Sự kiện trên diễn ra trong bối cảnh chính quyền của tổng thống Donald Trump đang tìm kiếm hợp tác với Trung Quốc để đối phó với chương trình phát triển hạt nhân và vũ khí đạn đạo của Bắc Triều Tiên.
Hãng tin Reuters, trích nguồn tin ẩn danh từ ba sĩ quan Hải Quân Mỹ, cho biết tầu khu trục có tên lửa dẫn đường USS Chafee, thay thế USS John McCain bị hỏng, đã tiến hành các hoạt động tuần tra bình thường, thách thức « những yêu sách hàng hải quá đáng » của Trung Quốc gần quần đảo Hoàng Sa, trong đó có nhiều đảo nhỏ và bãi cạn đang tranh chấp chủ quyền với các nước láng giềng.
Tuy nhiên, theo Reuters, hoạt động tuần tra lần này không mang tính « khiêu khích » như các chiến dịch trước đó, kể từ khi tổng thống Trump nhậm chức vào tháng 01/2017. Tầu USS Chafee chỉ tiến gần các đảo ở Hoàng Sa. Trong khi đó, vào tháng 08/2017, tầu khu trục USS John McCain đã tiến vào bên trong vùng 12 hải lý của Đá Vành Khăn (Mischief Reef), bị Trung Quốc chiếm giữ ở Trường Sa.
Đây là hành động bảo vệ tự do hàng hải lần thứ tư của chính quyền Trump để phản đối những nỗ lực của Bắc Kinh trong việc hạn chế quyền tự do hàng hải trong vùng Biển Đông chiến lược.
Bộ Quốc Phòng Mỹ không bình luận trực tiếp về hoạt động trên, nhưng cho biết Hoa Kỳ đã tiến hành các hoạt động bảo vệ tự do hàng hải và tiếp tục làm như vậy trong tương lai.
Hạm trưởng, hạm phó USS John McCain bị cách chức
Chỉ huy tầu khu trục USS John McCain, trung tá Alfredo J. Sanchez, và chỉ huy phó Jessie L. Sanchez đã bị bãi nhiệm ngày 11/10/2017 liên quan đến vụ va chạm ngày 21/08/2017 với một tầu chở dầu gần Singapore khiến 10 người chết và 5 người bị thương. Theo thông báo của Hạm Đội 7 Hải Quân Mỹ, « vụ va chạm trên có thể ngừa trước được. Chỉ huy tầu đã phán đoán kém và chỉ huy phó đã thể hiện kém khả năng lãnh đạo trong chương trình huấn luyện của tầu ».
Anh sẽ không tiến hành các chiến dịch bảo vệ tự do hàng hải ở Biển Đông
Trả lời hãng tin Úc Fairfax Media ngày 10/10/2017, bên lề hội nghị của đảng Bảo Thủ ở Manchester, bộ trưởng Quốc Phòng Anh Michael Fallon khẳng định các chiến đấu cơ Typhoon của Anh đã bay trên vùng Biển Đông vào năm 2016 và sẽ tiếp tục hoạt động này. Tuy nhiên, Anh Quốc không có ý định tiến hành các hoạt động đặc biệt ở Biển Đông, như Hoa Kỳ đang làm.
Vẫn liên quan đến vùng Biển Đông, tầu sân bay Adelaide và chiến hạm HMAS Darwin của Hải Quân Úc đã đến Philippines ngày 10/10/2017 để tham gia loạt huấn luyện quân sự chung tại vùng biển Indo-Thái Bình Dương mang tên « Indo-Pacific Endeavour 2017 » kéo dài 5 ngày.
Trang Philstar, trích phát biểu của thuyền trưởng Jonathan Earley, cho biết chuyến thăm lần này thể hiện cam kết của Úc trong việc ủng hộ an ninh và ổn định trong vùng. Đợt huấn luyện diễn ra tại vịnh Subic, tập trung chủ yếu vào các hoạt động nhân đạo và cứu hộ trong trường hợp thảm họa.