Đất Việt - Nước Anh nhốn nháo, Trung Quốc 'không bình luận', Nga phản pháo vì Hồ sơ Panama, trong khi không một tên tuổi lớn nào của Mỹ bị bêu tên...
Những tiết lộ bí mật trong Hồ sơ Panama đang gây chấn động tại khắp các cường quốc. Tại Anh, ngày 9/4, khoảng 2.000 người đã xuống đường biểu tình tại phố Downing để phản đối việc Thủ tướng Anh David Cameron có dính líu tới quỹ hải ngoại trong vụ Hồ sơ Panama. Những người biểu tình kêu gọi ông Cameron phải từ chức.
Trước đó, trong bài trả lời phỏng vấn kênh Tin tức ITV (ITV News), ông Cameron xác nhận có mối liên hệ trực tiếp với quỹ đầu tư mà thân phụ của ông đã lập ở nước ngoài để tránh phải đóng thuế cho nước Anh. Ông Cameron thừa nhận có sở hữu cổ phiếu tại quỹ của thân phụ đặt tại Panama mà ông đã bán được 31.500 bảng trước khi trở thành Thủ tướng Anh hồi năm 2010.
Bên cạnh đó, ông cũng thừa nhận rằng ông không biết liệu số tiền 300.000 bảng mà ông được thừa kế từ người cha quá cố có phải được hưởng lợi từ thiên đường thuế hay không.
Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã lên tiếng bác bỏ các thông tin cho rằng ông có liên quan tới hoạt động giấu tài sản và trốn thuế tai tiếng bị hé lộ trong vụ Hồ sơ Panama.
Đồng thời nhà lãnh đạo Nga nói rằng vụ việc nằm trong nỗ lực của phương Tây nhằm làm suy yếu Nga, theo thông tin do hãng tin BBC cung cấp.
Điện Kremlin nói rằng "chứng sợ Putin" (Putinophobia) là động cơ để các tờ báo phương Tây tung tin một số đồng minh thân cận nhất của ông Putin sở hữu một số công ty hoạt động ở nước ngoài và các công ty này đã có những hoạt động phạm luật.
Về phía Trung Quốc, hôm 5/4 người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi cho hay các thông tin dựa trên những dữ liệu bị rò rỉ từ một công ty luật tại Panama trong đó nói rằng người thân của các lãnh đạo Trung Quốc, bao gồm cả Chủ tịch Tập Cận Bình, sở hữu các công ty ở nước ngoài là hoàn toàn “không có cơ sở”.
Tuy nhiên, ông này không thảo luận chi tiết và từ chối cho biết liệu các cá nhân bị nêu tên trong “Hồ sơ Panama” có bị điều tra hay không.
“Đối với những cáo buộc không có cơ sở này, tôi không có bình luận gì”, ông Hồng Lỗi nói trong cuộc họp báo.
Mỹ "bình chân' hưởng lợi?
Trong bối cảnh dư luận thế giới đang "nóng" lên từng ngày với vụ Hồ sơ Panama, có một điểm khác lạ là trong hồ sơ bị rò rỉ này lại "thiếu" một tác nhân tài chính quan trọng của thế giới là Mỹ.
Trong danh sách được tiết lộ, các phóng viên điều tra chỉ phát hiện có một nhóm người Mỹ, những công dân bình thường, đã chuyển một phần tài sản về các "thiên đường thuế" và các công ty bình phong với sự trợ giúp của văn phòng luật Mossack Fonseca.
Ngoài cái tên David Geffen, trùm hãng đĩa nhạc và đồng sáng lập hãng phim DreamWorks cùng với đạo diễn lừng danh Steven Spielberg, không có lấy tên một nhân vật có tầm cỡ nào.
Sự "vắng bóng" trong vụ tai tiếng không phải là một bằng chứng “đẹp” đối với Mỹ vì một lẽ đơn giản là chính bản thân Mỹ cũng là một “thiên đường thuế”.
Trước tiên, người Mỹ có thể do dự khi phải chuyển tài sản đến những nước xa xôi và các nước ở vùng Nam Mỹ. Trong khi đó, người giàu Mỹ lại có nhiều chọn lựa ngay trong tầm tay như đảo Cayman hay đảo Virgin của Vương quốc Anh.
Mặt khác, người giàu Mỹ cũng muốn giữ bí mật về các hoạt động của mình mà không cần rời lãnh thổ. "Nguyện vọng" này có thể được nhiều bang tại Mỹ đáp ứng như Delaware hay Wyoming. Chỉ với vài trăm USD, các bang này đã có thể cho phép thành lập một công ty bình phong mà không cần xác định ai là người thụ hưởng thật sự.
Và điều đáng lo ngại là các hoạt động đó được thực hiện với sự tiếp tay của nhiều ngân hàng Mỹ.
Theo bảng xếp hạng do Tax Justice Network thiết lập hàng năm, Mỹ dẫn trước cả Panama, xếp vị trí thứ ba trong số các quốc gia/vùng lãnh thổ có các giao dịch tài chính “mập mờ” nhất thế giới.
Tuy nhiên, còn có một lý do khác giải thích cho việc có rất ít công dân Mỹ dính líu đến vụ Hồ sơ Panama là Mỹ có “công cụ pháp lý” rất hữu hiệu để ngăn chặn.
Sau các vụ tai tiếng liên quan đến các ngân hàng Thụy Sỹ, Mỹ đã gia tăng đáng kể các biện pháp trừng phạt nặng trong những năm gần đây chống lại nạn gian lận và trốn thuế.
Kết quả là nhiều "thiên đường thuế" đã “hoảng sợ” khi nhận khách hàng Mỹ vì họ biết rằng nước này không ngần ngại trừng phạt thẳng tay. Điển hình là trong vụ tai tiếng giúp các khách hàng Mỹ trốn thuế, hai ngân hàng UBS và Credit Suisse mỗi bên lần lượt bị phạt 780 triệu và 2,6 tỷ USD.
Theo ông Hervé Falciani, người đã gây chấn động dư luận thế giới vào năm ngoái khi tiết lộ danh sách các khách hàng của ngân hàng HSBC Private Bank ở Geneva, Thụy Sĩ (còn gọi là vụ SwissLeaks) cho rằng vụ tiết lộ Hồ sơ Panama trên thực tế chỉ có lợi cho phía Mỹ.
"Đây chính là một cuộc chiến tình báo về kinh tế. Nếu như các dòng tiền được chuyển tới Thụy Sĩ hoặc Panama, nước Mỹ không thể nào kiểm soát được các dòng thông tin đó, kể cả khi các thương vụ tài chính được thực hiện một cách thiếu minh bạch."
Falciani cho rằng đây là một thông điệp của phía Mỹ, khẳng định rằng "hãy làm ăn với người Mỹ, còn hơn là với người Nga" và là một cảnh báo ngầm của Mỹ đối với các nền kinh tế khác.
Hồ sơ Panama hé lộ về một vụ tham nhũng toàn cầu, cũng như những bí mật của giới nhà giàu trên toàn thế giới.
Theo các kết quả điều tra 11,5 triệu tài liệu bị rò rỉ của Mossack Fonseca ở Panama, công ty luật này đã tạo ra một "thiên đường trốn thuế," qua đó giúp khoảng 140 chính trị gia, gồm cả 12 nhà lãnh đạo hoặc cựu lãnh đạo các nước, cùng những ngôi sao thể thao, trùm ma túy... trốn nộp thuế.
