(TBKTSG) - Thành phố Quy Nhơn (Bình Định) đang mở chiến dịch “chặt bỏ 3.000 cây hoa sữa” vì... dân kiện do không chịu nổi mùi của nó gây ra. Việc này, trách nhiệm thuộc về ai? Thuộc về “tư duy hoa sữa”! Rồi sẽ rút kinh nghiệm sâu sắc, hòa cả làng!
Không riêng gì Quy Nhơn. Trước đây, nhiều địa phương cũng đã trồng rồi chặt. Chỉ khác là họ âm thầm xử lý nội bộ, làm từ từ chứ không quyết liệt và đồng bộ như Quy Nhơn.
Cây hoa sữa, thực ra phải gọi là cây sữa, còn gọi là cây mò cua hay mù cua, tên khoa học là Astonia Scholaris, thân mộc, gỗ xốp, phát triển nhanh, lá chùm, hoa màu trắng, hương đậm đặc. Gỗ cây sữa làm chất đốt cũng bị chê, chỉ được cái là có bóng mát nhanh, ít sâu bệnh.
Trước 1975, cây sữa không thấy ở các tỉnh phía Nam. Hình như chỉ độc quyền ở Hà Nội? Từ thập niên 1980, cây sữa được trồng ồ ạt khắp các tỉnh, đặc biệt là Trung bộ và Tây Nguyên, như một loài cây đặc hữu quý hiếm.
Vì đâu loài cây này “lên ngôi” như vậy? Công đầu thuộc về các nhạc sĩ Việt Nam! Từ Nam chí Bắc, từ những nhạc sĩ lừng danh tới mới tập tành sáng tác. Hàng chục bài hát về hoa sữa ra đời, trong đó có nhiều bài hay, được nhiều người yêu thích.
Thế là cây sữa được các vị lãnh đạo địa phương chỉ đạo trồng khắp đường phố, càng nhiều càng tốt, dù nhiều vị chưa thấy mặt mũi, chưa hiểu gì về nó. Tỉnh bạn trồng, tỉnh ta nhất định không thể kém. Đi du lịch Tây Nguyên, tìm mỏi mắt không thấy cây K’nia, cây P’lang mà chỉ thấy cây sữa và cây sữa. Rồi mấy năm sau, cây ra hoa...
Hoa sữa nở vào mùa lạnh, không khí Hà Nội đặc lại, cây trồng thưa nên chỉ thoang thoảng. Miền Nam không có mùa đông, cuối năm vẫn nóng bức, lại trồng dày đặc, cây mặc sức xả hương ngột ngạt, tra tấn phố phường. Thế là người dân phản đối, âm thầm triệt hạ. Nghe nói có nơi còn treo giải thưởng chặt cây sữa.
Tội nghiệp cây sữa, nó đâu có tội tình gì. Tội là ở tâm lý đám đông, là hiệu ứng bầy đàn. Cá nhân thì thế nào cũng được, mình làm mình chịu. Làm lãnh đạo mà sai thì hậu quả khôn lường.
Xin nói lời ai điếu với một loài cây, nạn nhân của những cách làm cảm tính, thiếu cân nhắc. Đáng ngại là “tư duy hoa sữa” đang phổ biến trong nhiều lĩnh vực khác của đời sống xã hội, chưa thấy nơi nào mở chiến dịch đoạn tuyệt.
