Thứ Sáu, 25 tháng 12, 2015

Từ cốc trà chanh vỉa hè đến sao Hỏa

Đào Tuấn

LĐO - Năm 30 tuổi, Elon Musk công bố ý tưởng “Ốc đảo Hỏa tinh” với việc sang Nga hỏi “mua tên lửa” để mang cây cối lên trồng tại sao Hỏa. Một tên lửa đẩy có thể hạ cánh an toàn xuống Trái đất! Đó là sáng chế cơ bản cần thiết để con người chinh phục không gian, trở thành sinh vật sống ở nhiều hành tinh” - ông nói trên CNN năm 2011.

Và câu chuyện đưa 80.000 người lên sao Hỏa gần hơn bao giờ hết khi hôm qua, tên lửa đẩy Falcon 9 của ông đã hạ cánh an toàn theo chiều thẳng đứng. Một sự kiện chấn động thế giới. Một sự kiện được coi như bước đột phá lớn trong công nghệ chinh phục không gian.

Nhưng nếu là người Việt, điều gì sẽ xảy ra nếu Musk mang những dự án kiểu “xuất khẩu tăm xỉa răng sang Phi Châu” tới ngân hàng?

Chúng ta đã có tiền lệ với những tờ biên bản đối với những chiếc máy bay trực thăng hai lúa rồi! Huống chi, ở ta dường như đang chỉ có một con đường duy nhất “gom góp nhịn đói vay mượn cho con đi học - ra trường cố sống cố chết, kể cả chạy chọt để xin vào Nhà nước”. Con đường ấy dẫn đến đâu? Những đoàn xe biển xanh đi ăn cỗ? hay một cái ghế thẩm quyền đối với những quảng trường, những tượng đài? 

Bạn có bao giờ đặt câu hỏi tại sao với những đoàn người xếp hàng như thời bao cấp để thi công chức sở thuế? Về những cô bé khóc hết nước mắt vì không vào được những ngôi trường bao cấp từ việc học cho đến công việc như công an, quân đội? Về sự kiên nhẫn vô song của một nữ thạc sĩ ở Hải Phòng ngay cả khi bị gọi mày xưng tao - chỉ để mai phục vào bằng được một chỗ lĩnh lương (?!) Và đâu là bất thường giữa một nhân tài không vào “quy hoạch” để tập trung cho nghiên cứu khoa học và những người khác cho là anh có vấn đề về thần kinh?

Trở lại với Musk, ba quả tên lửa đầu tiên SpaceX chế tạo “đã giúp tạo ra những video quay cảnh cháy nổ sướng mắt”. Doanh nghiệp của ông từng sụp đổ. Có thời điểm ông cay đắng thừa nhận đã phá sản.

Nhưng Musk không chấp nhận đầu hàng, và quan trọng hơn, ông được Chính phủ Mỹ cho vay 465 triệu USD, trong thời điểm khó khăn nhất, với một dự án tưởng chừng như điên rồ nhất.

Hôm qua, sau khi ngồi trà chanh vỉa hè, Sundar Pichai - CEO của Google - đã hỏi ông Trương Gia Bình rằng “vùng nông thôn Việt Nam vào mạng bằng cách nào?”. Khi nghe ông Bình nói chuyện “Thế giới coi Việt Nam là thị trường lao động giá rẻ”, Pichai nói: Nhưng chúng tôi coi là thị trường lớn!

Dường như trong 2 câu nói ấy, có một tầm nhìn xuất phát từ cốc trà chanh vỉa hè, nhưng cũng xa không kém cái nhìn của Musk lên sao Hỏa!