Thứ Hai, 2 tháng 11, 2015

“Cháo nóng” và công nợ quốc gia

ĐÀO TUẤN

LĐO - Một câu chuyện từng rất nóng trên mạng xã hội, liên quan đến anh chàng Lệ Rơi. Cùng quẫn vì nợ nần, Lệ Rơi nói có lúc muốn làm những việc “động trời”.

Nợ nần, không phải chỉ với Lệ Rơi, đôi khi nó giống với một cái ngõ cụt.

Và cách mà Lệ Rơi đã làm để thoát khỏi cái ngõ cụt ấy là đi bán ổi, để xử lý mấy trăm triệu nợ nần theo cái lối ông bà ta đã đúc kết xưa nay “Cháo nóng húp quanh, công nợ trả dần”.

Tôi nghĩ về Lệ Rơi, về cái ngõ cụt, và cả những túi ổi “cháo nóng húp quanh” của anh khi đọc những con số chắc chắn sẽ làm nóng nghị trường trong phiên Quốc hội thảo luận tình hình kinh tế xã hội sáng nay - 2.11.

Con số ấy là ngân khố quốc gia chỉ còn có 45.000 tỉ đồng. Con số ấy là nợ công 93 tỉ USD, đã vượt mức 61,3% GDP. Và con số 3 tỉ USD vay mượn thêm.

45.000 tỉ đồng là con số Bộ trưởng Bùi Quang Vinh báo cáo trước Quốc hội. 93 tỉ USD nợ công là con số theo đồng hồ nợ công thế giới vừa công bố hôm 31.10. Tỉ lệ nợ trên GDP 61,3% là con số từ một thứ trưởng Bộ Tài chính. Hoàn toàn chính xác và chính thống.

Nhưng rất khó để nhìn thấy mối liên hệ giữa 93 tỉ USD nợ công với 3 tỉ USD mà chúng ta muốn vay thêm để… đảo nợ.

Trên Tuổi Trẻ, TS Phạm Thế Anh (Trường Đại học Kinh tế quốc dân) nhìn nhận: Thâm hụt ngân sách trong những năm gần đây là do chúng ta chi tiêu quá nhiều chứ không phải do hụt thu. “Tổng thu ngân sách nhà nước và viện trợ trung bình trong 4 năm gần đây đạt khoảng 24% GDP. Trong cùng thời gian đó, tổng chi ngân sách không bao gồm chi trả nợ gốc lên tới 31,5% GDP. Đáng lưu ý, trong 2 năm gần đây, chi thường xuyên mỗi năm đã gấp khoảng 4 lần chi đầu tư phát triển”.

Và “đảo nợ hay tái cơ cấu nợ công chỉ là những mỹ từ dùng trong trạng thái cấp bách của ngân sách” chưa chắc đã phải là một giải pháp an toàn trong bối cảnh tỉ giá bất ổn như hiện nay.

Phiên thảo luận kinh tế xã hội hôm nay được nhân dân chờ đợi, chắc chắn thế, bởi họ muốn được giải thích ngọn ngành rằng, vì sao nợ nần đến như thế mà chúng ta vẫn tiếp tục vay nợ. Vì sao ngân sách thâm thủng thì lại đặt vấn đề xóa nợ cho con nợ doanh nghiệp nhà nước. Và nhất là vì sao nợ ngập đầu mà vẫn bày ra những quảng trường 1.400 tỉ, hay mới nhất, khu hành chính 2.200 tỉ đồng.