Đất Việt - “Dĩ nhiên sẽ khó khăn hơn rất nhiều vì trong thực tế, nhiều quốc gia không dễ dàng dẫn độ được tội phạm từ Canada về nước”.
Đó là khẳng định của Thiếu tướng Trần Thế Quân, Phó Cục trưởng Cục Pháp chế và Cải cách hành chính tư pháp (Bộ Công an) với báo chí về việc dẫn độ nếu ông Trịnh Xuân Thanh bỏ trốn về nước.
Trốn sang Canada còn khó khăn hơn
Cụ thể, Thiếu tướng Trần Thế Quân, thừa nhận sẽ gặp những khó khăn nhất định trong việc dẫn độ ông Trịnh Xuân Thanh (nguyên Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC), nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang) nếu thông tin ông Thanh đang trốn ở Đức là đúng.
Theo Thiếu tướng Quân, để dẫn độ tội phạm đang trốn ở nước ngoài về xử lý, trước hết quốc gia đó phải ký Hiệp định tương trợ tư pháp với quốc gia được đề nghị dẫn độ. Trong trường hợp chưa ký kết thì có thể theo điều ước đa phương về dẫn độ tội phạm mà hai nước cùng tham gia. Quốc gia này muốn dẫn độ tội phạm đang trốn ở quốc gia kia về xử lý thì phải theo một điều ước quốc tế mà hai bên là thành viên.
Trả lời câu hỏi giả sử ông Trịnh Xuân Thanh có thể trốn sang Đức, Canada hoặc một vài quốc gia khác không tham gia ký kết Hiệp định tương trợ tư pháp thì có thể truy bắt được không, Thiếu tướng Quân cho rằng việc xử lý không hề đơn giản. Quá trình đàm phán về dẫn độ cũng phức tạp, lâu dài. Trong trường hợp đó sẽ có thể vận dụng quan hệ ngoại giao giữa hai nước trên cơ sở thương lượng cụ thể.
“Dĩ nhiên sẽ khó khăn hơn rất nhiều vì trong thực tế, nhiều quốc gia không dễ dàng dẫn độ được tội phạm từ Canada về nước”,Thiếu tướng Quân dẫn chứng.
Cũng theo ông Quân, trong thực tiễn, khi chưa có hiệp định về dẫn độ ở dạng song phương hay đa phương, có thể thực hiện việc dẫn độ theo nguyên tắc “có đi có lại” giữa hai quốc gia.
Cùng đưa ra ý kiến, LS Trương Anh Tú (đoàn LS Hà Nội) lập luận, nếu Trịnh Xuân Thanh trốn ra nước ngoài, Bộ Công an sẽ có những biện pháp nghiệp vụ cần thiết để đưa ông Thanh trở lại Việt Nam.
Đối với một số quốc gia và vùng lãnh thổ mà Việt Nam đã ký hiệp định Tương trợ tư pháp về dẫn độ tội phạm như: Hàn Quốc, Nga, Ba Lan, Lào…thì Việt Nam sẽ phối hợp để dẫn độ ông Thanh về nước.
Còn với các quốc gia khác như Hoa Kỳ, Canada, Úc, phần lớn các nước Mỹ La Tinh, châu Phi, Tây Á, chúng ta chưa ký kết các hiệp định tương trợ tư pháp về dẫn độ tội phạm, việc chuyển giao ông Thanh về nước sẽ khó khăn hơn.
Tuy nhiên nếu xác định được hành vi phạm tội của ông Thanh thì nhiều khả năng hành vi đó thuộc về nhóm tội phạm về tham nhũng. Nếu thuộc loại này thì đây là loại tội phạm mà không được bất cứ quốc gia và vùng lãnh thổ nào dung thứ.
Phối hợp với Interpol
Trong khi đó, trả lời báo chí, thượng tá Đào Anh Tuấn (Phó trưởng phòng cảnh sát truy nã tội phạm, Công an Hà Nội) cho biết, với trường hợp Trịnh Xuân Thanh, lệnh truy nã quốc tế sẽ được cơ quan chức năng thuộc Vụ Hợp tác Quốc tế (Bộ Công an) gửi cho Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol).
Từ đây, Interpol quốc tế thẩm định rồi tải lên trang web của tổ chức này để phát lệnh trên mạng toàn cầu. Các nước tham gia tổ chức Interpol sẽ có trách nhiệm phối hợp với cơ quan điều tra của Việt Nam truy bắt Trịnh Xuân Thanh trên toàn thế giới.
Đồng quan điểm, LS Nguyễn Anh Thơm (Đoàn LS Hà Nội) phân tích, sau khi Cơ quan CSĐT Bộ Công an ra quyết định truy nã toàn quốc và truy nã quốc tế đối với ông Trịnh Xuân Thanh, nếu có căn cứ xác định ông Thanh đã bỏ trốn ra nước ngoài thì sẽ gửi lệnh truy nã đến Văn phòng Interpol Việt Nam (C55) thuộc Tổng cục Cảnh sát phòng chống tội phạm (Bộ Công an). Sau đó, C55 sẽ đề nghị Ban Tổng Thư ký Interpol ra quyết định truy nã quốc tế.
“Theo các nguyên tắc hoạt động của Interpol, dẫn độ tội phạm được thực hiện dựa trên các điều ước quốc tế đa phương hoặc song phương nhưng trình tự, thủ tục dẫn độ tội phạm lại tuân theo quy định của pháp luật quốc gia được yêu cầu dẫn độ và pháp luật quốc gia yêu cầu dẫn độ”, LS Thơm nhấn mạnh.
Có thể thu hồi tài sản đã tẩu tán
Theo LS Thơm, trong trường hợp ông Thanh tẩu tán tài sản ra nước ngoài thì Việt Nam vẫn có thể thu hồi. Trước tiên, cần xem xét giữa Việt Nam và quốc gia nơi ông Thanh hợp thức hóa tài sản bằng tiền phạm pháp đã có cơ chế tương trợ tư pháp chưa. Nếu hai bên đã ký kết Hiệp định tương trợ tư pháp, việc thu hồi tài sản sẽ thuận lợi hơn.
Trường hợp Việt Nam và quốc gia có tài sản ông Thanh tẩu tán chưa có Hiệp định tương trợ tư pháp, các cơ quan chức năng trong nước vẫn có thể thực hiện việc thu thồi.
Điều này có thể thực hiện được do Việt Nam và các nước trên thế giới đã gia nhập Công ước Liên hiệp quốc về chống tham nhũng 2003 (Việt Nam đã phê chuẩn Công ước năm 2009).
***
“Nếu đúng như thế thì tội của nó là trời tru đất diệt”
Đó là chia sẻ của ông Trịnh Xuân Giới, bố Trịnh Xuân Thanh với Tiền Phong về thông tin ông Thanh tham ô làm thất thoát hơn ba ngàn tỷ đồng.
“Cuối buổi gặp ấy, ông (ông Trịnh Xuân Giới – PV) có kể với tôi mặc dù vụ việc của con trai ông chưa được điều tra chưa kết luận cụ thể và mặc dù trong chi ủy các đồng chí trong chi bộ hưu thuyết phục, khuyên răn đủ cách nhưng ông Giới vẫn chủ động và dứt khoát xin từ chức Bí thư chi bộ.
…Chất giọng ông vẻ như đanh và dứt khoát rằng nếu như thằng Thanh tham ô làm thất thoát hơn ba ngàn tỷ, nếu cơ quan chức năng điều tra đến nơi đến chốn nghiêm minh nếu đúng như thế thì tội của nó là trời tru đất diệt, nó phải chịu sự phán xét nghiêm khắc của luật pháp bất kể hình thức gì.
Rằng ông và những người thân đang mong, rất mong việc đó diễn ra theo đúng trình tự luật pháp.”
