(Dân Việt) Cho rằng số tiền hơn 17 tỷ đồng đền bù giải phóng mặt bằng (GPMB) dự án hồ chứa nước Nậm Cắt (xã Dương Quang, thị xã Bắc Kạn, nay là TP.Bắc Kạn)… có dấu hiệu sai phạm, Thanh tra tỉnh Bắc Kạn đã thu hồi toàn bộ số tiền. Điều đáng nói là sau đó thanh tra đã chia nhau số tiền này theo tỷ lệ phần trăm, dẫn đến hệ quả là không còn tiền đền bù cho dân.
Chưa đủ nghiêm trọng để chuyển sang công an
Ngày 12.6.2014, Thanh tra tỉnh Bắc Kạn đã có Quyết định số 164/QĐ-TTrT về việc Thanh tra chuyên đề trên diện rộng các dự án (DA) đầu tư vốn ngân sách trên địa bàn, trong đó có hợp phần đường quản lý, bồi thường GPMB và di dân tái định cư DA hồ chứa nước Nặm Cắt.
Ngày 11.8.2014, ông Hà Văn Hùng (Chánh Thanh tra tỉnh Bắc Kạn lúc bấy giờ) đã ký Quyết định số 267/QĐ-TTrT, thu hồi toàn bộ số tiền 17,8 tỷ đồng đang ở tài khoản công của Ban bồi thường GPMB thị xã Bắc Kạn, chuyển vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh Bắc Kạn để chờ xử lý theo quy định của pháp luật. Ngày 25.8.2014 Ban đền bù GPMB thị xã Bắc Kạn đã phải chuyển toàn bộ số tiền 17,8 tỷ đồng sang tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh.
Trao đổi với PV NTNN, ông Nguyễn Đức Thiêm - Trưởng phòng Nghiệp vụ 1 (Thanh tra tỉnh Bắc Kạn) giải thích: “Qua thanh tra, chúng tôi phát hiện hồ sơ bồi thường GPMB tại DA này chưa thực hiện đúng quy định của pháp luật. Ban bồi thường GPMB thị xã Bắc Kạn đã giả mạo giấy tờ để rút số tiền nói trên”.
Trước câu hỏi, khi phát hiện việc giả mạo giấy tờ, sao thanh tra không chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra, ông Thiêm nói rằng việc này chưa gây ra hậu quả nghiêm trọng vì vậy thanh tra chỉ cần thu hồi số tiền nói trên về tài khoản tạm giữ là được(?).
PV đề nghị nói rõ hơn về việc giả mạo hồ sơ của Ban đền bù GPMB thị xã Bắc Kạn, ông Thiêm cho biết: Khi chưa hoàn thiện đầy đủ hồ sơ theo quy định, chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt, Ban đền bù GPMB thị xã Bắc Kạn đã vội trình Bộ NNPTNT để rút tiền. Đây là cơ sở để xác định phía Ban bồi thường GPMB thị xã Bắc Kạn làm giả hồ sơ.
Tuy nhiên, trao đổi với NTNN, ông Nguyễn Hữu Chung – Phó Trưởng ban Bồi thường GPMB thị xã Bắc Kạn lý giải: "Năm 2011, chúng tôi đã hoàn thành các thủ tục theo quy định với số tiền đền bù cho 92 hộ dân là 46 tỷ đồng. Cùng năm, Bộ NNPTNT tạm dừng DA để điều chỉnh nên UBND thị xã Bắc Kạn chưa phê duyệt kết quả thẩm định.
Sau khi DA được điều chỉnh, 92 hộ thuộc diện được đền bù của DA lại không nằm trong phạm vi đã thống kê lập phương án, do đó quy trình các bước tiến hành chi trả tiền đền bù GPMB chưa đủ, nên ban cũng chưa đề nghị rút tiền chi trả. Số tiền 17,8 tỷ là do chủ đầu tư tự chuyển vào tài khoản của BQLDA thị xã Bắc Kạn, sau đó BQLDA chuyển lại vào tài khoản của chúng tôi mở tại Kho bạc Nhà nước tỉnh".
Nhưng vẫn thu hồi tiền rồi chia thưởng
Làm việc với PV, ông Hà Huy Hội – Chánh thanh tra tỉnh Bắc Kạn hồ hởi cho biết: Việc thu giữ số tiền 17,8 tỷ đồng tại DA hồ chứa nước Nậm Cắt là thành tích lớn nhất của ngành thanh tra Bắc Kạn sau gần 20 năm tái lập tỉnh. Do đó số tiền “chia thưởng” đợt này cũng là lớn nhất cho đến nay.
Vẫn theo ông Hội, sau khi thu hồi số tiền trên về tài khoản tạm giữ của thanh tra, căn cứ vào thông tư liên Bộ Tài chính - Thanh tra Chính phủ và nghị quyết của HĐND tỉnh, Thanh tra tỉnh được trích 30% số tiền trên (tương đương khoảng 4,7 tỷ đồng) để sử dụng.
“Chúng tôi đã dùng số tiền trên để nâng cấp máy tính, trả tiền xăng xe và bồi dưỡng cho anh em trong đoàn thanh tra” - ông Hội nói.
Trao đổi với PV NTNN, ông Ngô Thanh Bình – Trưởng ban QLDA và đầu tư xây dựng thị xã Bắc Kạn cho biết: Sau khi số tiền trên bị thanh tra thu hồi, Ban QLDA có trao đổi lại nhưng phía thanh tra yêu cầu phải thực hiện theo quyết định. “Do số tiền đã bị thu hồi, nên sắp tới sẽ ảnh hưởng đến việc đền bù GPMB và sẽ ảnh hưởng tới tiến độ DA” - ông Bình cho biết.
Việc thu giữ và chia số tiền thưởng quá lớn đã vấp phải sự phản ứng từ nhiều phía. Do đó, ngày 25.4.2015, Thanh tra tỉnh Bắc Kạn phải gửi Công văn số 153/TTrT – NVI, kèm theo “Dự thảo kết luận thanh tra” vụ việc này đến UBND thị xã Bắc Kạn – đối tượng bị thanh tra. Công văn 153 của Thanh tra Bắc Kạn nêu: “…Giải trình những vấn đề chưa nhất trí (nếu có) với nội dung dự thảo kết luận thanh tra. Việc giải trình phải thực hiện bằng văn bản và có các bằng chứng kèm theo… gửi kèm công văn này về thanh tra tỉnh Bắc Kạn 11.5.2015”.
Khi PV hỏi vì sao số tiền chưa có dấu hiệu thất thoát (vẫn nằm trong tài khoản công), thanh tra không có kiến nghị gì với UBND tỉnh hoặc cảnh báo cho UBND thị xã mà đã vội bắt Ban bồi thường GPMB chuyển ngay vào tài khoản tạm giữ, ông Nguyễn Đức Thiêm giải thích: Làm vậy là để… tránh lãng phí (?).
Trong khi đó, trả lời câu hỏi, trong trường hợp UBND thị xã Bắc Kạn chứng minh họ không sai thì số tiền 4,7 tỷ đồng mà thanh tra tỉnh đã “trót” tiêu sẽ xử lý ra sao, Chánh Thanh tra tỉnh Bắc Kạn Hà Huy Hội nói ngắn gọn: “…Tiền đã nộp vào ngân sách thì ngân sách phải chịu. Còn chúng tôi chi theo đúng quy định”.
Trước sức ép về tiến độ của DA từ Bộ NNPTNT, ngày 16.4.2015, Phó Chủ tịch UBND thị xã Bắc Kạn Trịnh Đình Sính đã phải ký Công văn 267/UBND-XDCB gửi lên UBND tỉnh Bắc Kạn để “xin lại” số tiền đền bù cho người dân bị thu hồi đất. Nhưng theo tìm hiểu của PV, đến giờ phút này, UBND tỉnh Bắc Kạn vẫn chưa có ý kiến gì về đề nghị này.