BBC - 27 luật sư tham gia Liên danh Phục vụ Công lý cùng ký thư ngỏ đề ngày 25/4 đề nghị cơ quan chức năng làm rõ vụ cá chết tại bốn tỉnh miền Trung và yêu cầu Bộ Công an “cân nhắc khởi tố vụ án hình sự”.
Thư ngỏ của các luật sư đề gửi Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, cơ quan chức năng (Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công an, Ủy ban nhân dân các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế).
“Chúng tôi đề nghị báo chí và người dân không kết luận Formosa là thủ phạm thảm hoạ này cho đến khi các chuyên gia, nhà khoa học và cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam xác định nguyên nhân, nguồn gốc và điểm xuất phát của thảm họa”, bức thư viết.
“Chúng tôi đề nghị Bộ Công an yêu cầu cơ quan điều tra thuộc Bộ Công an xem xét vụ thảm họa này, cân nhắc khởi tố vụ án hình sự về những hành vi gây ô nhiễm môi trường và hủy hoại nguồn lợi thủy sản theo các điều 182 và 188 Bộ luật Hình sự”.
'Phức tạp'
Trả lời BBC hôm 26/4 từ Hà Nội, luật sư Lê Văn Luân, một trong các luật sư tham gia thư ngỏ, nói: “Dù chưa biết vụ việc này có hiệu ứng đến đâu, nhưng các luật sư đồng lòng muốn tham gia vụ việc này để tạo tiền lệ cho những vụ xâm hại môi trường về sau và đòi bồi thường cho những ngư dân bị thiệt hại nếu có vụ kiện.”
“Theo tôi, việc khởi tố vụ án hình sự là khả thi, do tính chất nghiêm trọng và mức độ nguy hiểm của vụ đầu độc trên diện rộng, bị can thì có thể xác định trong quá trình điều tra,” luật sư cho hay.
Ông Luân cũng dự báo: “Vụ này rất phức tạp, liên quan đến nhiều người nên có thể kéo dài một, hai năm. Do Bộ Luật Hình sự 2015 chưa có hiệu lực về xử lý pháp nhân, nên chỉ có thể áp dụng Bộ Luật Hình sự 1999 và sửa đổi 2009 về việc xử lý hành chính và bồi thường dân sự, có thể sẽ truy tố một số cá nhân trong Formosa do sai phạm của họ.”
Theo luật sư, tòa án một trong các tỉnh miền Trung bị thiệt hại sẽ thụ lý vụ án “nhưng tòa cấp cao cũng có thể lấy lên để giải quyết do tính chất phức tạp của vụ án”.
Cùng ngày, trao đổi với BBC, luật sư Nguyễn Duy Bình, Văn phòng luật sư Duy -Trinh (Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh), một trong các luật sư tham gia thư ngỏ của Liên danh Phục vụ Công lý, nhận định: "Đảng và nhà nước đã sai lầm rất nghiêm trọng khi chủ trương cho phép đầu tư vào địa bàn này."
"Việc này có nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến quốc phòng an ninh và ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống, môi trường đánh bắt, nuôi trồng thuỷ, hản sản của người dân," ông Bình nói.
Một ngày trước, hôm 25/4, trả lời phóng viên BBC Cindy Sui từ Đài Loan, ông Chang Fu-ning nói báo chí Việt Nam đưa tin rằng Formosa có đường ống dẫn chất thải ra biển trái phép nhưng thực ra "chính phủ Việt Nam đã ra thông báo nói công ty được quyền có đường ống thải như thế".
Ông Chang cũng cho rằng phía chính quyền Việt Nam "đã lấy mẫu xét nghiệm từ đường ống".
